Microplastics, die kleine plastic fragmenten met een grootte van minder dan 5 millimeter, krijgen steeds meer aandacht vanwege hun potentiële milieu-impact. Terwijl veel aandacht is besteed aan hun aanwezigheid in oceanen en mariene ecosystemen, hebben recente studies de verontrustende prevalentie van microplastics in zoetwatersystemen aangetoond. Dit artikel duikt in de wijdverspreide aanwezigheid van microplastics in onze rivieren, meren en beken en werpt licht op de mogelijke gevolgen voor zowel het milieu als de menselijke gezondheid.
Onderzoek wereldwijd heeft aangetoond dat microplastics alomtegenwoordig zijn in zoetwatersystemen. Ze kunnen via verschillende wegen in deze systemen terechtkomen, waaronder stedelijk afvalwater, rioolwaterzuiveringsinstallaties en atmosferische depositie. Bronnen van microplastics in zoetwatersystemen zijn onder andere vezels afkomstig van synthetische kleding, microbeads in persoonlijke verzorgingsproducten en fragmenten van groter plastic afval. Bovendien kan plasticvervuiling vanaf het land via rivieren en door de wind naar waterlichamen worden getransporteerd.
Eenmaal aanwezig in zoetwatersystemen vormen microplastics een scala aan ecologische uitdagingen. Aquatische organismen zoals vissen en ongewervelden kunnen microplastics aanzien voor voedsel, wat leidt tot inname en mogelijke bioaccumulatie in de voedselketen. Microplastics kunnen ook de waterkwaliteit veranderen, de voedingsstoffencyclus verstoren en de structuur en functie van zoetwater ecosystemen beïnvloeden.
De aanwezigheid van microplastics in zoetwatersystemen roept zorgen op over mogelijke risico’s voor de menselijke gezondheid. Wanneer microplastics in de watervoorziening terechtkomen, kunnen ze in ons drinkwater belanden. Hoewel de volledige omvang van de gezondheidseffecten nog wordt onderzocht, zijn er zorgen over de inname van microplastics en de mogelijke overdracht van schadelijke chemicaliën en additieven die geassocieerd worden met plastic materialen.
Het aanpakken van het probleem van microplastics in zoetwatersystemen vereist een veelzijdige aanpak. Inspanningen moeten gericht zijn op het verminderen van de productie en het gebruik van wegwerpplastic, het implementeren van verbeterde afvalwaterzuiveringsprocessen en het vergroten van het bewustzijn over de impact van microplastics op zoetwaterecosystemen. Verder onderzoek is nodig om een beter begrip te krijgen van het lot en transport van microplastics in zoetwatersystemen en hun langetermijneffecten op aquatische organismen en de menselijke gezondheid.
